Obrażanie, wyzwiska czy krytyka też są formą przemocy – alarmują specjaliści, którzy zajmują się tematem przemocy domowej. Gdy pojawia się problem, warto reagować i sięgać po pomoc. O tym, że nie tylko fizyczne rany mogą zostawić trwały ślad na psychice edukuje nowa kampania.
Kampania ma zasięg ogólnopolski, bo i całej Polski nadal w różnej skali dotyczy ten sam problem – przemoc domowa, która odciska swoje mocne piętno na psychice członków rodziny i dzieci. Aby to zmienić, fachowcy szerzą wiedzę o tym, co jest niedopuszczalne i w świetle prawa uznawane za działanie przeciw bliskim.
Cierpienie ma różne formy
Choć przemoc domowa może kojarzyć się głównie z awanturami i zadawaniem fizycznego bólu, występuje też w innych formach. W tym w formie przemocy psychicznej, na której skupiła się kampania „Stop przemocy!”.
– W dostępnych opracowaniach najczęściej wyróżnia się przemoc fizyczną, psychiczną, seksualną, ekonomiczną i zaniedbanie. […] Przemoc psychiczna to najczęstsza forma przemocy, która jednocześnie jest najtrudniejsza do udowodnienia. Zawiera ona przymus i groźby, np. obrażanie, wyzywanie, ocenianie, krytykowanie, straszenie, szantażowanie, nieliczenie się z uczuciami, krzyczenie, oskarżanie, obwinianie, krzywdzenie zwierząt, czytanie osobistej korespondencji, ujawnianie tajemnic, lekceważenie, wyśmiewanie. Przemoc ta prowadzi do zniszczenia poczucia mocy sprawczej ofiary, jej poczucia własnej wartości i godności – wyjaśnia dr hab. Magdalena Szafranek z Uniwersytetu Warszawskiego w tekście naukowym, który powstał na potrzeby kampanii realizowanej przez Fundację Instytut Nowej Kultury (www.instytutnowejkultury.pl).
Co jest przemocą domową?
Przypomnijmy, że definicja przemocy domowej znalazła się w ustawie z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu przemocy domowej (nowelizacja weszła w życie w czerwcu 2023 roku).
Według prawa dochodzi do niej w przypadku jednorazowego albo powtarzającego się umyślnego działania lub zaniechania naruszającego prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej. W szczególności chodzi o działania narażające na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia, mienia, naruszające godność, nietykalność cielesną, wolność (w tym seksualną), powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące cierpienia i krzywdy moralne.
Definicja obejmuje też uzyskanie kontroli nad nabywaniem i korzystaniem z posiadanych przez tę osobę zasobów ekonomicznych.