Gmina Osiek Mały położona jest w województwie wielkopolskim, w powiecie kolskim i rozciąga się na powierzchni 87,33 km*, z czego 78% tej przestrzeni zajmują użytki rolne, a 18% tereny leśne.
Południowa część gminy leży na Nizinie Wielkopolskiej - Kolskiej, natomiast północne krańce wchodzą w skład Pojezierza Kujawskiego. Ośrodek gminy znajduje się w Osieku Małym. Od zachodu Gmina sąsiaduje z Gminą Kramsk z powiatu konińskiego, od północnego-zachodu z Gminą Sompolno z powiatu konińskiego, od północnego-wschodu z Gminą Babiak z powiatu kolskiego, od wschodu i południa z Miastem i Gminą Koło. Jest korzystnie usytuowana pod względem komunikacyjnym z powodu bliskości międzynarodowych ciągów komunikacyjnych. Gmina liczy obecnie około 6000 mieszkańców i administracyjnie podzielona jest na 23 sołectwa (Borecznia Wielka, Nowe Budki, Stare Budki, Nowy Budzisław, Stary Budzisław, Dęby Szlacheckie, Drzewce, Felicjanów, Lipiny, Łuczywno, Młynek, Nowa Wieś, Osiek Mały, Osiek Mały-Kolonia, Osiek Wielki, Maciejewo, Rosocha, Smólniki Osieckie, Smólniki Racięckie, Szarłatów, Trzebuchów, Witowo, Zielenie).
Gmina Osiek Mały, jako odrębna jednostka samorządu terytorialnego powstała 1 stycznia 1973 r. W momencie zawiązywania się wspólnot gminnych na ziemiach polskich w pierwszej połowie XIX w., miejscowości, które obecnie wchodzą w skład obszaru Gminy Osiek Mały przynależały administracyjnie w większości do Gminy Budzisław Stary, Gminy Czołowo i częściowo do Gminy Sompolno. Sam Osiek Mały też nie był ośrodkiem gminy i wchodził w skład Gminy Budzisław Stary od 1827 r. Taki stan utrzymywał się do 1954 r. Gmina Budzisław Stary składała się wówczas z 17 gromad: Borecznia Wielka, Budki Nowe, Budzisław Nowy, Budzisław Stary, Dęby Szlacheckie, Dęby Szlacheckie kol., Drzewce, Lubiny, Maciejewo, Młynek, Nowa Wieś, Ochle, Osiek Mały, Smólniki, Szarłatów, Trzebuchów i Witowo. Jednostka została zniesiona 29 września 1954 r. wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin. Po reaktywowaniu gmin w 1973 r., nie przywrócono Gminy Budzisław Stary, lecz utworzono jej terytorialny odpowiednik - Gminę Osiek Mały.
Terytorium dzisiejszej Gminy Osiek Mały posiada bogatą historię związana od średniowiecza z Wielkopolską. Historyczne metryki poszczególnych miejscowości Gminy, udokumentowane źródłowo, niejednokrotnie sięgają XIV w. Do najstarszych wsi Gminy zaliczamy m.in.: Budzisław (1463 r.), Osiek Wielki (1345 r.); Osiek Mały (XV w.); Dęby Szlacheckie (XIV w.); Lipiny (1447 r.); Drzewce (1486 r.); Łuczywno (1461 r.); Nowa Wieś (1475 r.); Trzebuchów (1432 r.); Rosocha (1434 r.), Witowo (XV w.).XVIII wieku. Jego pierwszym właścicielem był hrabia Łuszczewski. Był to budynek murowany, pokryty strzechą. Z kolei młodszy, „nowy” dworek powstał prawdopodobnie w XIX wieku. Został zbudowany z modrzewia na podmurówce, a całość została pokryta tynkiem. W 1992 roku dworek, w wyniku podpalenia, spłonął. Ostatnimi właścicielami majątku ziemskiego, na terenie którego znajdowały się dworki, byli Żydzi. Otaczali oni tę posiadłość wielką troską. Zaczęli również uprawiać zioła. Był to prawdopodobnie pierwszy lub drugi ośrodek zielarski w Polsce. Do II wojny światowej zioła sprzedawano na potrzeby farmaceutyczne. Tuż przed wybuchem wojny jeden z właścicieli zdążył wyjechać do Ameryki, a drugi został schwytany przez Niemców. Od tego momentu ślad po nim zaginął. Po II wojnie światowej w wyniku reformy rolnej majątek został przejęty przez państwo. Powstał w nim Zielarski Ośrodek Doświadczalny, który funkcjonował do 1990 roku. Przede wszystkim jednak po wojnie przeprowadzono generalny remont „starego" dworku, m. in. zmieniono pokrycie dachowe na dachówkę. Przez kilkanaście lat mieściła się w nim szkoła podstawowa, a od 1949 roku - biblioteka. Po 1990 roku obiekty stały się własnością Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Zaczęły ulegać stopniowej dewastacji ( pożar, brak opieki). Wycięto także wspaniałe dęby z parku przy dworze, uznane wcześniej za pomniki przyrody. Aktualnie obiekt jest własnością prywatną.
